Stephen Emmer is waarschijnlijk Nederlands meest beluisterde componist. Vandaag viert hij zijn 25-jarig jubileum als maker van tunes en jingles. De 'seven-minute-man' wordt hij wel genoemd...
Niet omdat hij als minnaar een voorkeur heeft voor het vlugge werk, maar omdat gemiddeld elke zeven minuten een muziekje van zijn hand is te horen op de Nederlandse radio en televisie. Stephen Emmer (1958) componeerde bijvoorbeeld de herkenningstunes van zowel het NOS Journaal als het RTL Nieuws. Ook maakte hij de muziek voor programma's als RTL Boulevard, Editie NL, Goedemorgen Nederland en Per seconde wijzer.
Ooit veerde hij trots op als hij een muziekje van zichzelf hoorde. ''Toen ik net de herkenningstune voor het Journaal had gemaakt, ben ik zelfs wel eens met de auto naar Zuidoost gereden. Zag ik daar om acht uur 's avonds in al die flats het blauwe licht van de televisie. Ik voel de me een hele Piet bij de gedachte dat al die mensen op dat moment mijn muziek hoorden. Die ijdelheid is er wel af. Als ik tv kijk, zet ik soms bewust een buitenlandse zender op om mijn eigen muziek niet te hoeven horen.''
De eerste herkenningstune die hij maakte, was in 1984 voor een programma van het Humanistisch Verbond. Emmer (de zoon van voormalig nieuwslezer Fred Emmer) was popmuzikant, maar werd al snel - als eerste in Nederland - fulltime componist van tunes en jingles. Muzikanten wijden graag uit, Emmer niet.
''Toen ik met dit werk begon, zei mijn oom Robert Heppener, de componist: 'Verstandige keuze, want je muziek begint altijd goed'. Mijn opdrachtcomposities duren gemiddeld niet langer dan tien seconden. Slechts een heel enkele keer ervaar ik dat als frustrerend. Ik heb voor RTL zelfs een keer met liefde een tune ter gelegenheid van de kerst gemaakt die niet langer dan twee seconden mochten duren.''
Mensen vergissen zich in de hoeveelheid werk die in het componeren van herkenningstunes zit, zegt Emmer. ''Ze weten niet dat je voor bijvoorbeeld de nieuwsprogramma's meestal een heel pakket van tunes maakt. De kijker denkt dat het elke keer precies hetzelfde muziekje is, maar 's ochtends hoor je een andere versie dan 's avonds. Voor de extra uitzendingen van het Journaal bij heel belangrijke gebeurtenissen heb ik ook verschillende versies van de muziek opgenomen. Als iets heel ergs is gebeurd, klinkt de muziek gedempter dan normaal. Er ligt zelfs een speciale versie klaar voor als de koningin zou komen te overlijden.''
Bestaat er zoiets een Stephen Emmersound? ''Nee. Iemand als Hans van Eyck, de voormalige toetsenist van de groep Tee-Set die herkenningstunes schreef voor programma's als Goede tijden, slechte tijden en Koffietijd, heeft echt een heel herkenbaar geluid. Dat zou ik niet willen. Eenvormigheid kan gaan tegenstaan. Tegelijkertijd waak ik ervoor te worden wat ze in Engeland a Jack of all trades, master of none noemen. Veel muziek maak ik in mijn eentje op de computer, maar ik heb ook wel eens met het Royal Philharmonic Orchestra gewerkt.''
Wat zijn tunes en jingles bindt, is volgens Emmer dat ze makkelijk in het gehoor liggen, maar vaak wel een twist hebben. ''De muziek waar ik graag naar luister, heeft dat meestal ook. Van Dyke Parks of The Flaming Lips bijvoorbeeld; op het eerste gehoor is het allemaal makkelijk te behappen, maar de liefhebber hoort in zulke popmuziek ook een onderlaag van experiment.''
Hoort iemand die onderlaag in Emmers tunes en jingles? ''Die typemachine in de herkenningstune van RTL¿Boulevard hoort iedereen, anderen dingen zijn veel subtieler, die dringen hooguit op subliminaal niveau door. Een heel kleine groep van freaks luistert echt naar wat ik maak. Ik hoef maar iets te veranderen en ik krijg uit die hoek meteen een mailtje: waar is die tamboerijn gebleven?''
[Het Parool - Peter van Brummelen - 6 November 2009]
