Componist, producer en muzikant Stephen Emmer (66) dacht dat hij zijn muziekcarrière vaarwel moest zeggen toen zijn gehoorklachten steeds ernstiger vormen aannamen. Toch wist hij zichzelf opnieuw uit te vinden door een compleet andere weg in te slaan: die van de rustige, klassieke muziek.
Een arts raadde hem aan om vriendjes met de toon in zijn hoofd te worden, maar Stephen Emmer noemt het liever een indringer. „Al beschouw ik die na een jaar of tien als een kennis, op het niveau van de vervelende oom op een verjaardag. Als het meezit, zie je die oom maar één keer per jaar. Ik heb hem 24 uur per dag.”
In de hang naar stilte overwoog hij even om boswachter te worden, vertelt hij lachend. Om er meteen aan toe te voegen dat er destijds weinig te lachen viel. „Het zegt vooral iets over hoe wanhopig ik was. Gelukkig wist mijn psycholoog me op andere gedachten te brengen. Hij zei: ’Aan hoe je over muziek praat, merk ik dat het niet alleen je werk is, maar ook je passie. Probeer een manier te vinden om dat niet los te laten’.”
Emmer werd in Nederland vooral bekend als maker van bekende tv-tunes zoals de leader van het NOS Journaal en RTL Late night. Ook produceerde hij voor talloze artiesten en maakte hij eigen albums in muziekstijlen als pop, rock en elektronisch. Dat gaat nu niet meer, als gevolg van wat hij zelf ’de drietrapsraket’ noemt: tinnitus, eenzijdig gehoorverlies en duizeligheid. „Muziek die hard, druk, snel of bombastisch is, verergert mijn klachten dusdanig dat ik me niet meer kan concentreren. Laat staan dat ik nog kan werken met gillende gitaren, drums en housebeats.”
Na de opmerking van zijn psycholoog arrangeerde hij een tijdje muziekstukken van anderen; dat was minder intensief. „Na een poosje hervond ik mijn focus en gleed ik vanzelf weer terug in zelf componeren”, aldus Emmer. „Noodgedwongen ontdekte ik een nieuwe kant van mezelf: die van rustige, langzame klassieke muziek – een muzikale rijkdom waar ik vroeger geen aandacht voor had. Toch durf ik nu te zeggen dat dit eigenlijk veel beter bij me past.”
Tijdens opnames in de befaamde Abbey Road Studio’s in Londen voelde Emmer dat Mt. Mundane – bestaande uit 15 filmische composities voor piano, orkest en koor – het album was dat hij altijd al had willen maken. Het verschijnt op 11 oktober. „Ik heb onder meer melodieën gebruikt die ik als 20-jarige op mijn plastic orgeltje componeerde. Destijds hoorde ik daar in mijn hoofd een heel orkest bij. Ruim veertig jaar later is dat orkest er écht! Het is een huzarenstuk dat ik ondanks en misschien zelfs wel dankzij mijn beperkingen heb kunnen maken.”
Hij hoopt dat zijn werken in concertzalen binnen- en buitenland worden uitgevoerd, al zal hij daar zelf niet bij aanwezig kunnen zijn. „Misschien bij een deel ervan”, zegt hij optimistisch, al is in zijn ogen te zien dat het wel degelijk pijnlijk is. „Ik was altijd zo vrij als een vogeltje, hield ervan om spontaan naar Parijs te gaan, naar de nachtfilm, naar een optreden of uit eten. Nu kan ik alleen nog naar een restaurant als de akoestiek goed is en ik ver genoeg van de speakers en de bestekbak vandaan zit. Muziek luister ik alleen nog thuis, zonder achtergrondgeluiden of prikkels.”
„Het is moeilijk als je hele leven tot stilstand komt. Ik ken mensen met tinnitus die de hand aan zichzelf hebben geslagen, maar maar ik heb geleerd mijn beperkingen te accepteren. De titel van mijn album, Mt. Mundane, verwijst naar de persoonlijke berg die ik heb beklommen. Iedereen krijgt in zijn leven te maken met pieken en dalen, de vraag is hoe je ermee omgaat. Ik geloof dat het mij lukt, juist doordat ik dicht bij mezelf en mijn passie ben gebleven.”
[De Telegraaf - Marion van Es - 9 October 2024]
